شدت روشنایی (لوکس)

شدت روشنايي با نماد E ، عبارتست از ميزان شارنوراني دريافت شده توسط يك سطح معين مي‌باشد، واحد‌هاي آن فوت كاندل fc و لوكس Lx  مي‌باشد. واحد بين‌المللي شدت روشنايي لوكس  lx است.

يك لوكس،شدت روشنايي است كه از يك شمع استاندارد در فاصله يك متري توسط سطح يك متر مربعي دريافت مي‌شود يا بر آن سطح تابيده شود

فوت‌كندل: شدت روشنايي است كه از يك شمع استاندارد در فاصله يك فوتي توسط يك فوت مربعي دريافت شود، يا برآن سطح تابيده شود   .

آشنایی با انواع نمودار های توزیع نور

(PHOTOMETRIC DISTRIBUTION Graph)

- نمودار شدت نور (منحنی پخش نور) در دستگاه قطبی: (Luminous Intensity Distribution Curve)

با استفاده از این نمودار می توان به شدت نور خروجی (شار نوری) چراغ در زاوایای مختلف دست یافت . 

-  نمودار شدت نور در دستگاه دکارتی : (Polar Luminous Intensity Graph)

- نمودار مخروطی توزیع نور ( Illuminance Cone Diagram)

با استفاده از این نمودار می توان به شدت روشنایی حاصل از چراغ در فواصل مختلف از چراغ دست یافت . 

شدت روشنایی

از نظر فنی دانستن این موضوع که یک سطح تا چه اندازه زیر تابش نور قرار گرفته مهم است .زیرا آدمی مایل است بر روی این سطح  اشیا را بدون خسته کردن چشم با تابش معینی ببیند.واحد یا یکای شدت روشنایی لوکس است .شدت روشنایی یک لوکس (LUX ) عبارت است از روشنایی حاصل از تابش یک لومن بر سطحی به مساحت یک متر مربع .   شدت روشنایی خورشید(در روز تابستانی) 100000 لوکس شدت روشنایی ماه در شب مهتابی 15/0 لوکس شدت روشنایی کارهای دقیق چشمی 500 لوکس  از آنجاییکه چشم قادر به تعیین شدت روشنایی نیست ،برای سنجش آن از دستگاه کوچک سنجش شدت روشنایی معروف به لوکس متر استفاده می کنند.واحدها یا دفترهای مدیریت مصرف برق و بهینه سازی انرژی برای سنجش شدت روشنایی اتاقها و محلهای مختلف اداری ،تجاری آموزشی ،خانگی،صنعتی به چنین وسایلی احتیاج دارند.  بهره نوری بهره نوری یا لومن بر وات عبارت است از نسبت جریان نور یک لامپ بر توان الکتریکی آن که با واحد یا یکای LM/W نشان داده می شود.  گزینش نوع روشنایی انتخاب نوع روشنایی بر حسب کاری که در فضای مورد نظر انجام می گیرد،تعیین می شود .مثلا دفتر ،سالن کارخانه ،اتاق نقشه کشی ،سالن سخنرانی یا کنفرانس با توجه به همین امر روش پرتو افشانی یعنی روشنایی مستقیم ،روشنایی نیمه مستقیم ،روشنایی نیمه مستقیم یکنواخت و روشنایی غیر مستقیم تعیین می شود. یکنواختی روشنایی با تغییر دادن ارتفاع چراغ از سطح کار و در نظر گرفتن منحنی پخش نور به دست می آید. بخشی از نور تابیده شده به سقف و دیوارها بازگشت داده شده و بخشی جذب می شود.بنابراین ،نور پس از چند بار انعکاس و تلف شدن به سطح کار می تابد و از نظر اقتصادی مغایر با صرفه جویی است.ولی این روش پرتو افشانی از نظر یکنواختی نور و سایه اندازی مناسب بسیار قابل توجه است.
        پرتو افشانی اتاقهای اداری : از آنجا که اتاقهای اداری ، دفتر کار ، اتاق نقشه کشی و مانند اینها جزو فضاهای جدی به شمار  می آید ، بنابراین پرتوگسترانی یا نورافشانی آن می باید بوسیله لامپهای فلورسنت با نور سفید انجام شود . در اتاق کم نور ی با روشنایی نابسنده و غیر استاندارد نه تنها نیروی دید آدمی کاهش می یابد بلکه شادابی و شور و شوق خود را از دست می دهد و در نتیجه بازدهی و بهره وری افت می کند . دیگر آنکه دوری از آفتاب و عدم استفاده از نور روز ، کم کم مقدمات افسردگی را فراهم می سازد . در ادارات برای پرتو فشانی اتاقها از لامپهای فلورسنت به تعداد زیاد گاه پراکنده و غیر اصولی استفاده می شود . در این طرح از اقدام ارزشمند کاهش فاصله ی لامپها و سطح کار و نور سفید برای محیط جدی استفاده شده است . در ادارات باید پرده ها را کنار زد و از روشنایی روز بهره مند شد .